Την 1η Ιανουαρίου 1994 οι ιθαγενείς ζαπατίστας καταλαμβάνουν τις πόλεις και τα χωριά της νοτιοανατολικής πολιτείας Τσιάπας και κηρύσσουν τον πόλεμο στην κυβέρνηση του Μεξικού. Το «φτάνει πια» των χιλιάδων εξεγερμένων θα γίνει η κραυγή ενός κινήματος που αποφασίζει να αυτοχειραφετηθεί και να εξεγερθεί ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας, ηγεμονισμού και πρωτοπορίας, να έρθει σε ανοιχτή σύγκρουση με το κράτος και τους μηχανισμούς του, να συναντηθεί με τους αγώνες και τα αντισυστημικά κινήματα των από κάτω του Μεξικού και του κόσμου για να δημιουργήσει ένα «εμείς» που δεν γνωρίζει γεωγραφικά σύνορα και αποστάσεις και το οποίο χαρακτηρίζεται από μια συλλογική συνείδηση και έναν συλλογικό βηματισμό που αντιπαλεύει τις λογικές της διαπραγμάτευσης, της εξάρτησης από το σύστημα και τους θεσμούς και της διαμεσολάβησης και χτίζει την αυτονομία του μέσα από την αυτοχειραφέτηση των από κάτω.
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙ-ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ Ή ΑΛΛΙΩΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΧΑΜΗΛΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ
Από τις πρώτες κιόλας μέρες της εξέγερσης ο EZLN και οι ζαπατιστικές κοινότητες δέχθηκαν μια ανελέητη επίθεση σε όλα τα μέτωπα από το κράτος και την πολιτική και οικονομική εξουσία (πρωτοφανούς αγριότητας στρατιωτικές επιθέσεις, βομβαρδισμοί, καταστροφή κοινοτήτων, δολοφονίες, βιασμοί, δημιουργία του Στρατηγικού Σχεδίου της Αντι-εξέγερσης» που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την συγκρότηση, οργάνωση, χρηματοδότηση και εκπαίδευση παραστρατιωτικών οργανώσεων) . Ενορχηστρωτής και επικεφαλής αυτής της επίθεσης είναι το Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα – PRI(ένα κόμμα που επί 70 χρόνια κυβερνούσε το Μεξικό και ήταν υπεύθυνο για τον λεγόμενο «βρώμικο πόλεμο» της περιόδου από τα τέλη της δεκαετίας του 60 έως τις αρχές της δεκαετίας του 80, ο οποίος χαρακτηριζόταν από την εξόντωση, τις δολοφονίες, τις εξαφανίσεις και τις φυλακίσεις χιλιάδων αγωνιστών).
Μετά από ένα διάλειμμα 12 ετών όπου στην κυβερνητική εξουσία τοποθετείται το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικής Δράσης – PAN(το οποίο θα αφήσει πίσω του πάνω από 70.000 νεκρούς στον υποτιθέμενο «πόλεμο ενάντια στα καρτέλ των ναρκωτικών»), το Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα (PRI) επανέρχεται στην εξουσία με επικεφαλή τον Ενρίκε Πένια Νιέτο, υπεύθυνο της βίαιης εισβολής της αστυνομίας στην κοινότητα Ατένκο της πολιτείας του Μεξικού και της βάναυσης καταστολής του Κινήματος Για την Υπεράσπιση της Γης που είχε ως αποτέλεσμα την δολοφονία δύο αγωνιστών, τον τραυματισμό και τη σύλληψη εκατοντάδων αλλά και τον άγριο βασανισμό των συλληφθέντων, κυρίως των γυναικών που έζησαν τον εφιάλτη του βιασμού και των σεξουαλικών βασανιστηρίων. Ο νέος πρόεδρος με τη στήριξη όλων των κομμάτων του πολιτικού φάσματος δείχνει από την πρώτη στιγμή τις προθέσεις του. Ολομέτωπη επίθεση και καταστολή των κινημάτων των από κάτω, εφαρμογή μιας σειράς αντικοινωνικών νόμων νεοφιλελεύθερης έμπνευσης που αφορούν την εργασία, την εκπαίδευση, τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, την ασφάλεια, τη δικαιοσύνη, την πώληση φυσικού πόρων κλπ. Στην πολιτεία της Τσιάπας την εξουσία αναλαμβάνει από το 2012 το Πράσινο Οικολογικό Κόμμα του Μεξικού ή αλλιώς το μεταμφιεσμένο PRI (Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα) «ονομασία με την οποία το PRI κυβερνά την Τσιάπας». Στόχος της πολιτειακής και της ομοσπονδιακής κυβέρνησης η εφαρμογή των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, ή Μεσοαμέρικα, ή Πουέμπλα Παναμά (ή όπως αλλιώς βαφτίζονται) με τους βόρειους γείτονες και περιλαμβάνουν: οικοτουριστικά προγράμματα, διάνοιξη μεγάλων αυτοκινητόδρομων, κυρίως στην περιοχή της ζούγκλας Λακαντόνα, εκμετάλλευση του υπεδάφους και του φυσικού πλούτου, εκσυγχρονισμό της γεωργίας (βλέπε εισαγωγή μεταλλαγμένων σπόρων βιομηχανικών λιπασμάτων/φυτοφαρμάκων), δημιουργία 6 νέων ζωνών που προορίζονται για εργοστάσια μακιλαδόρας (τα κέρδη των οποίων εξαρτώνται κυρίως από τη χρησιμοποίηση φτηνού εργατικού δυναμικού), πλήρη στρατιωτικό έλεγχο , ανακοπή του μεταναστευτικού ρεύματος προς τις ΗΠΑ μέσα στα όρια του Μεξικού κλπ). Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή των προγραμμάτων αυτών στην περιοχή είναι η εξόντωση της ζαπατιστικής αυτονομίας και των αντιστάσεων των από κάτω. Έτσι, τίθεται σε λειτουργία το σχέδιο της αντι-εξέγερσης και του πολέμου «χαμηλής έντασης».
Συνεχίζοντας, λοιπόν, το έργο του προκατόχου του Κεντροαριστερού Σαμπίνες, ο κυβερνήτης Μανουέλ Βελάσκο, εξαπολύει επίθεση σε τρία κυρίως μέτωπα: το οικονομικό, το στρατιωτικό και το προπαγανδιστικό. Προωθεί οικονομικά προγράμματα σε περιοχές με ζαπατιστική επιρροή, κύριο χαρακτηριστικό των οποίων είναι η εγκατάλειψη του δικαιώματος στην κοινοτική γη (εχίδο) και η αποδοχή τίτλων ατομικής ιδιοκτησίας (με δικαίωμα πώλησής της), οικοτουριστικά προγράμματα, την εκμετάλλευση του εδάφους και του υπεδάφους της Τσιάπας, προχωρά στη δημιουργία «χωριών-προτύπων», (παρόμοιων με τους ιθαγενικούς καταυλισμούς που κατασκεύαζαν οι φεουδάρχες και στόχο είχαν τον έλεγχο και την αποτελεσματικότερη εκμετάλλευση των δουλοπαροίκων) και σε διάνοιξη αυτοκινητόδρομων. Σε στρατιωτικό επίπεδο, ο στρατός εκσυγχρονίζεται όλο και περισσότερο με τη βοήθεια των βόρειων συμμάχων, ο αριθμός των στρατοπέδων στην περιοχή αυξάνεται, ενώ παράλληλα οργανώνονται, χρηματοδοτούνται, εκπαιδεύονται και απολαμβάνουν πολιτικής κάλυψης παραστρατιωτικές οργανώσεις. Ο τρόπος εφαρμογής του σχεδίου λεηλασίας της γης είναι ο εξής:
1. Αρπαγή και έλεγχος των ανακτημένων ζαπατιστικών εδαφών από τους παραστρατιωτικούς μέσω των μεθόδων της εισβολής και του εκτοπισμού των βάσεων στήριξης του EZLN, ενέργεια η οποία βαφτίζεται «ενδοκοινοτική διένεξη».
2. Τα μέλη των παραστρατιωτικών οργανώσεων που αναλαμβάνουν να φέρουν εις πέρας την επιχείρηση, λαμβάνουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας των εδαφών.
3. Το έδαφος στη συνέχεια περνά στα χέρια των μεγάλων εταιριών οι οποίες θα αποκομίσουν τεράστια κέρδη από την εκμετάλλευση του υπεδάφους και του εδάφους.
ΕΝΟΠΛΕΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΩΝ ΖΑΠΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
Την Παρασκευή 2 Μαΐου 2014 οι βάσεις στήριξης του EZLN της κοινότητας της Realidad, έδρα του καρακόλ 1, δέχονται οργανωμένη ένοπλη επίθεση από μέλη της παραστρατιωτικής οργάνωσης CIOAC – HISTORICA (Ανεξάρτητο Κέντρο Εργατών Γης και Αγροτών – Ιστορικό,) και των κομμάτων PVEM (Πράσινο Οικολογικό Κόμμα του Μεξικού) και PAN (Κόμμα Εθνικής Δράσης). Κατά τη διάρκεια της επίθεσης δολοφονείται βάναυσα ο σύντροφος ζαπατίστας Γκαλεάνο, δάσκαλος του «Μικρού Σχολείου για την Ελευθερία σύμφωνα με τους/τις Ζαπατίστας» και τραυματίζονται άλλοι 15 ενώ καταστρέφονται το αυτόνομο σχολείο και η κλινική καθώς και το αρδευτικό δίκτυο. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας του EZLN: «επρόκειτο για μια προσχεδιασμένη επίθεση, που οργανώθηκε στρατιωτικά και πραγματοποιήθηκε με δόλο, προμελέτη και από πλεονεκτική θέση και η οποία καταγράφεται μέσα στο κλίμα που έχει δημιουργηθεί και προωθηθεί από τα πάνω». «Εμπλέκεται επίσης τουλάχιστον η κυβέρνηση της πολιτείας της Τσιάπας και μένει να ανακαλύψουμε το βαθμό εμπλοκής και της ομοσπονδιακής κυβέρνησης». Αμέσως, με κατασκευασμένα και πληρωμένα από την κυβέρνηση και τους παραστρατιωτικούς ρεπορτάζ, τα ΜΜΕ αναλαμβάνουν να φέρουν εις πέρας το έργο της προπαγάνδας και της συκοφάντησης. Αρχίζει να στήνεται το σκηνικό της «ενδοκοινοτικής σύγκρουσης» και της ανάγκης «παρέμβασης του κράτους» το οποίο εμφανίζεται ως «ουδέτερος διαμεσολαβητής για την ειρήνευση». «Έτσι συνεχίζονται η στρατιωτικοποίηση, οι υστερικές φωνές του εξημερωμένου τύπου, οι προσποιήσεις, τα ψέματα, οι διώξεις». Τα ΜΜΕ στην υπηρεσία της αντι-εξέγερσης.
Δύο μήνες πριν, στις 30 Ιανουαρίου, 300 παραστρατιωτικοί των οργανώσεων CIOAC-Democrática και ORCAO (που πρόσκειται στο κεντροαριστερό Κόμμα της Δημοκρατικής Επανάστασης – PRD) επιτίθενται σε ζαπατιστικές βάσεις στήριξης της κοινότητας 10 deAbril, του καρακόλ της Μορέλια. Από την επίθεση τραυματίζονται 6 σύντροφοι ζαπατίστας οι 3 σοβαρά.
Η ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΔΕΝ ΠΑΡΑΔΙΝΕΤΑΙ, ΔΕΝ ΞΕΠΟΥΛΙΕΤΑΙ
Οι ζαπατίστας, παρά τον συνεχή και ανελέητο πόλεμο, δεν παραδίνονται, δεν ξεπουλιούνται. «Εμείς οι ζαπατίστας, είμαστε εδώ. Εδώ θα βρισκόμαστε και θα φτάσουμε ως το τέλος». Το μήνυμα που στέλνουν είναι «ένα μήνυμα αγώνα και αντίστασης» ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα, ένα μήνυμα εξέγερσης ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας, ένα μήνυμα δημιουργίας ενός κόσμου ελεύθερου. Αναγνωρίζοντας τον εαυτό μας ως κομμάτι αυτού του παγκόσμιου ψηφιδωτού των αδιαμεσολάβητων αντιστάσεων και αγώνων, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στον ζαπατιστικό λαό και ενώνουμε τις φωνές μας για να φτάσουν ως τον σύντροφο Γκαλεάνο, φωνές που λένε πως ο αγώνας για έναν κόσμο με ελευθερία, ισότητα, αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη θα δίνεται παντού και πάντα μέχρι την τελική νίκη…
«Μας συμβούλεψαν να φανούμε λογικοί και να υπογράψουμε τη συμφωνία, μας είπαν ότι η κυβέρνηση θα μας αποτελείωνε σε λίγες ώρες ή το πολύ μέρες αν δεν την υπογράφαμε. Μας συμβούλεψαν να συμβιβαστούμε με όσα μας προσέφεραν και να περιμένουμε. Μας υπέδειξαν το λογικό: να παραδοθούμε για να ζήσουμε. Ποιος μπορεί να ζήσει με αυτή την ντροπή; Ποιος ανταλλάσσει την αξιοπρέπειά του με τη ζωή του; Αυτές οι λογικές συμβουλές ήταν άχρηστες. Σε αυτή τη γη, εδώ και χρόνια, βασιλεύουν η ανυποταξία και η αξιοπρέπεια.»
EZLN, 1994
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΙΣ ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΕΣ ΖΑΠΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ EZLN
